Government of India
सिन्नर तालुक्यातील पास्ते ग्रामपंचायतीत एक नाविन्यपूर्ण उपक्रम राबवण्यात आला आहे, ज्यामध्ये ६० वर्षावरील वयोवृद्ध ग्रामस्थांसाठी शाळा भरवण्यात आली. या शाळेत त्यांना मूलभूत शिक्षण, जीवन कौशल्ये आणि समाजातील सक्रिय सहभागाबद्दल मार्गदर्शन दिले जाते. या उपक्रमाचा उद्देश वयोवृद्धांना ज्ञानार्जनास प्रोत्साहन देणे आणि त्यांचा सामाजिक सहभाग वाढवणे हा आहे.
या अद्वितीय उपक्रमाची सुरुवात गावातील समुदाय केंद्रात झाली. ६० वर्षांवरील वयोवृद्ध ग्रामस्थांना मूलभूत शिक्षण देण्यात आले. यामध्ये वाचन, लेखन, गणित आणि डिजिटल साक्षरतेचा समावेश होतो.
वयोवृद्धांना त्यांच्या वयानुरूप सोयीस्कर पर्यायांमध्ये शिकवण्यात आले. यामध्ये त्यांच्या आवडी, कमकुवत भाग आणि शिकण्याच्या पद्धतींचा विचार करून व्यक्तिचित्रित शिक्षण योजना तयार करण्यात आली.
या उपक्रमामध्ये वयोवृद्धांना जीवन कौशल्यांचे मार्गदर्शन देण्यात आले. यामध्ये आरोग्य आणि पोषण, आर्थिक नियोजन, डिजिटल साधनांचा वापर आणि सामाजिक संपर्क यांचा समावेश होतो.
विशेषज्ञ प्रशिक्षकांनी वयोवृद्धांना त्यांच्या दैनंदिन जीवनात सहाय्य करणारी कौशल्ये शिकवली. यामध्ये स्मार्ट फोन वापर, ऑनलाइन बँकिंग, आरोग्य सेवा आणि सामाजिक संस्थांशी संपर्क साधणे यांचा समावेश होतो.
या उपक्रमाचा मुख्य उद्देश सामाजिक सहभाग वाढवणे हा आहे. वयोवृद्धांना समुदायातील विविध कार्यक्रमांमध्ये सहभाग घेण्याचे प्रोत्साहन देण्यात आले. त्यांना स्थानिक निर्णय घेण्याच्या प्रक्रियेत सहभागी होण्याचे मार्गदर्शन करण्यात आले.
यामध्ये ग्रामसभा, स्वच्छता अभियान, पर्यावरण संरक्षण आणि महिला सशक्तीकरण कार्यक्रमांमध्ये त्यांचा सहभाग समाविष्ट करण्यात आला. हे त्यांच्या आत्मविश्वासाला देखील वाढ देते.
या उपक्रमामुळे गावातील वयोवृद्ध ग्रामस्थांमध्ये नवी जीवनशक्ति दिसू लागली आहे. ते आता त्यांच्या दैनंदिन कामकाजात अधिक स्वतंत्र आहेत आणि समुदायात सक्रिय सहभाग घेत आहेत.
या कार्यक्रमामुळे तरुण पिढी आणि वयोवृद्ध पिढीमध्ये संवाद सुधारला आहे. वयोवृद्धांचा ज्ञान आणि अनुभव तरुणांना मार्गदर्शन करत आहे, तर तरुणांची नवीन तंत्रज्ञानाची माहिती वयोवृद्धांना मदत करत आहे.
शिक्षणामुळे मेंदूची क्रियाकलाप वाढते आणि मानसिक आरोग्य सुधारते
सहभागी ग्रामस्थांमध्ये सामाजिक संवाद वाढतो
स्मार्ट फोन आणि इतर साधनांचा वापर शिकवला जातो
नवीन कौशल्ये शिकल्यामुळे आत्मविश्वास वाढतो